Owoce Jogobelli
Możliwe, że to najbardziej romantyczna opowieść w historii botaniki. Historia orchidei, która zakwita o wschodzie słońca i umiera o zmierzchu... Zgodnie z legendą, kwiat żyje tyle, ile zakazana miłość indiańskiej księżniczki i chłopaka z pospólstwa, jeden dzień. Tak to widzieli Indianie z plenienia Totanaków. Odkryli wanilię. Szybko stał się to ich przysmak. Dodawali ją do królewskiej nalewki - mikstury, którą można porównać z dzisiejszym kakao. Przyprawa była w tej kulturze tak cenna, że wręcz płacono nią podatki. W XVI w. Cortez przywiózł wanilię do Europy, razem z przepisem na kakao.
Nawet jeśli w rzeczywistości orchidea tak szybko nie umiera, to zamyka się. Pszczoły i kolibry mają tylko jeden dzień by ją zapylić. W XIX w. również ludzie nauczyli się zapylać wanilię, co nieco ułatwiło uprawę. Nieco. Robi się to ręcznie. Cały proces jest bardzo pracochłonny, co wyjaśnia wysoką cenę.
Wanilia to jedna z najdroższych przypraw świata. Jest tak droga, ze plantatorzy znakują swoje nasiona szpilką, by zapobiec kradzieży. Tyle wysiłku jednak się opłaca. Wanilia znajduje szerokie zastosowanie w kuchni i kosmetologii. Dziś trudno wyobrazić sobie desery, lody, ciasta bez nuty waniliowej, a wiele kosmetyków aromatyzowanych wanilią zyskało miano kultowych.